امکان تدوین علوم انسانی اسلامی با توجه به حیثیت کشف خبر واحد

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

1. علیرضا خسروی کارشک / 2. سید محمدحسن موسوی مهر
1. دانش پژوه سطح 2 حوزه علمیه مشهد./ 2. استاد سطوح عالی حوزه علمیه خراسان.

چکیده

تدوین «علوم انسانی اسلامی» از مباحث مهمی است که مورد تحقیق اندیشمندان مختلف قرار گرفته است. برای تدوین چنین علمی علاوه بر احکام فقهی نیاز به حقائق معرفتی دین می‌باشد. به همین دلیل باید اعتبار خبر واحد در هر دو حیطه مورد بررسی قرار گیرد. علمای اصول، اعتبار خبر واحد در محدوده‌ی احکام را اثبات کرده‌اند اما آنچه مورد مناقشه می‌باشد؛ اعتبار خبر واحد در حیطه حقائق است که ادله‌ی موافقین و مخالفین ذیل مباحت حجیت خبر واحد در تفسیر و کلام بیان شده است. از آنجا که مجتهد، در علوم انسانی اسلامی همانند تفسیر و کلام به دنبال کشف از واقع می‌باشد. می‌توان استدلال‌های مطرح شده در این زمینه را به بحث علوم انسانی نیز تعمیم داد اما آنچه لازم است مورد توجه قرار گیرد آن است که اعتبار خبر واحد از منظر حکایت گری و کشف از واقع نیز بررسی شود. چرا که بیشتر استدلال‌های مطرح شده در رابطه با اعتبار خبر واحد در علوم اسلامی ناظر به حجیت به معنای منجزیت و معذریت بوده و این مسئله اگرچه برای تدوین یک علم لازم است ولی کافی نیست. بنابراین باید اعتبار خبر از جهت کشف از واقع نیز مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرد. در این مقاله که به روش تحلیلی توصیفی کار شده‌است؛ به این موضوع پرداخته شده و در نهایت، ویژگی‌های خبر واحد نشان می‌دهد که اعتبار آن در تدوین علوم اسلامی قابل اثبات می‌باشد. همچنین پس از نتیجه‌گیری به چند پیشنهاد تحقیقاتی اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

علم دینی، علوم انسانی اسلامی، حجیت خبر واحد در علوم انسانی، کاشفیت خبر واحد، زبان دین

موضوعات

اصول فقه – فلسفه فقه
دوره 1 – شماره هفتم
دی ماه 1402
صفحه 124- 142

تعداد بازدید : 12نفر