عوامل درونی و بیرونی شادکامی از منظر آیات و روایات

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسندگان

پروانه اکبری
دانش آموخته سطح 2 حوزه علمیه خواهران.

چکیده

شادی امری نسبی و مبتنی بر اهداف انسان در زندگی است و اگر هدف کسی در زندگی جمع‌آوری مال و کسب قدرت و مقامات دنیوی باشد چون این امور ناپایدار و از بین رفتنی‌اند شادی و سرور فرد نیز موقت و در معرض زوال است و دائماً مضطراب و در تب و تاب فقدان احتمالی آنها است اما کسی که هدف زندگیش تمسّک و پایبندی به ایمان و پرهیزکاری و عمل صالح برای دستیابی به خوشبختی اخروی باشد همین مسائل مایۀ آرامش و احساس امنیت و شادی عمیق و مداوم در وی خواهد بود چراکه دل به اموری بسته است که ماندنی است. گرچه تعالیم اسلام بر مبنای فطرت است و هم در قرآن و هم در سنت و سیرۀ معصومین (ع) اهمیت شادمانی و شادابی مشهود است و توصیه شده است که در دعاها از خداوند شادابی و رفع حزن درخواست شود زیرا منشأ شادابی، قلب انسان و قلب انسان تحت ارادۀ پروردگار است اما متاسفانه بسیاری از مردم تصور می‌نمایند که دینداری با شادابی و شادکامی در تضاد است و غافلند از اینکه مخالفت دین تنها با شادی‌های کاذب و موقّتی است که برای فرد خسران و پشیمانی جدّی به بار می‌آورد و آن دسته از آیات و روایاتی که شادی را نکوهش می‌نمائید ناظر به این نوع شادی‌ها که با عقل سلیم جور در نمی‌آید و باعث خفّت و سبکی فرد می‌شود، می‌باشد. یافته‌های این پژوهش که با استفاده از منابع کتابخانه‌ای، با روش کیفی و به صورت توصیفی-تحلیلی نگاشته شده است، حاکی از آن است که از جمله عوامل درونی شادکامی عبارت است از اینکه انسان با ایمان محکم و اعتماد و توکل به خداوند و راضی بودن به رضای خدا و تقدیرات او و اصلاح بسیاری از تفکرات و بینش‌های غلط و منفی، داشتن حسن ظن به خدا و خلق و دل بریدن از تعلقات دنیایی می‌تواند به شخصیتی شاد دست یابد. همچنین، با بهره‌گیری از لذایذ سمعی، بصری، چشایی و همنشینی با همفکران، ولیمه و مهمانی دادن‌ها و رفتن‌ها، صله رحم و معاشرت با نزدیکان و دوستان، کار و تحرک، غفلت نکردن از مزاح و خنده، حفظ آراستگی محیط زندگی و کار و آراستگی ظاهری و باطنی شخصی، داشتن بازی‌ها و سرگرمی‌های سالم و شادی‌بخش، استفاده از رنگ‌های نشاط‌بخش و موافق طبع انسانی، گوش دادن به صداها و ریتم‌ها و موسیقی‌های آرام‌بخش و گوش‌نواز سالم و استفاده از استشمام عطرها و رایحه‌های مسرت‌بخش گل‌ها از تأثیرات خارق‌العادۀ آنها در سلامت و نشاط‌افزایی فرد بی‌نصیب نمانیم تا در سایه نشاط و شادکامی خویش بدون سستی و کسالت به وظایف و تکالیف خویش در قبال خداوند، خانواده و اجتماع به بهترین وجه رسیدگی نماییم و با داشتن روحی سالم از سلامت جسم و قوت قلب و عقل برخوردار شویم.

کلیدواژه‌ها

شادکامی، عوامل شادکامی، عوامل درونی و بیرونی.

موضوعات

معارف اسلامی
دوره 2 – شماره دهم- جلد اول
فروردین ماه 1403
صفحه 113- 129

تعداد بازدید : 22نفر