بررسی تأثیرات فرهنگی و مذهبی وقف در توسعه تمدن اسلامی و گسترش مفهوم زیارت و اماکن مقدس به‌عنوان یکی از عوامل کلیدی در شکل‌گیری این تمدن، موضوعی مهم است. هدف اصلی وقف، ایجاد و تثبیت مکان‌های سکونت و منابع تأمین معیشت، به‌منظور پاسخگویی به نیازهای عمومی جامعه یا گروه‌هایی خاص از جمله فرزندان واقف، دانشمندان، بیماران، مسافران و سایر اقشار نیازمند است. با تأمل و پژوهش در مفهوم وقف، به این نتیجه می‌رسیم که وقف یکی از دستاوردهای برجسته قانون اسلام است که بر پایه همکاری و حس نوع‌دوستی بنا شده و در دنیای امروز نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. این مقاله به بررسی جایگاه وقف در فرهنگ اسلامی می‌پردازد و پس از تحلیل ریشه‌ها و سیر تاریخی وقف در شکل‌گیری و شکوفایی تمدن اسلامی، به نقش آن در توسعه مبانی دینی، فرهنگی و اجتماعی، ارتقاء خدمات عمومی و گسترش فرهنگ زیارت می‌پردازد. همچنین، موضوع وقف، اصطلاح آن و تأثیر فرهنگ وقف بر توسعه زیارت و اماکن مقدس به‌طور دقیق توضیح داده می‌شود. اطلاعاتی جامع و قابل بررسی در خصوص مفهوم زیارت در وقف از منظر فقه شیعه و قرآن کریم نیز در این مقاله ارائه خواهد شد. به‌منظور پرداختن به موضوع وقف و زیارت، ابتدا نیاز است توضیحاتی مختصر درباره زیارت و اماکن زیارتی، تعریف واژه و اصطلاح زیارت و اشاره به آیات و روایات مرتبط با آن و آداب زیارت برای خوانندگان محترم ارائه شود. سپس به بررسی تأثیرات متقابل این دو مفهوم و نقش آن‌ها در جامعه اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.
